Masterplan dorpskernvernieuwing

Begin 2018 werd het zogenaamde “Masterplan Dorpskernvernieuwing Oostrozebeke” gefinaliseerd. Het plan werd opgemaakt door studiebureau Maat-Ontwerpers in samenwerking met Voorland. De bedoeling van dit vooruitstrevend masterplan was, in grote lijnen, drievoudig:

  • Het anticiperen op de implementatie van de nieuwe beleidslijnen inzake ruimtelijke ordening uitgezet door de Vlaamse en provinciale overheid, en in de eerste plaats het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. Dit laatste is nog in opmaak, maar de strategische principes die er aan de basis van liggen, werden eerder al vastgelegd in de zogenaamde “10 kernkwaliteiten”  zoals vermeld op de website van het departement Omgeving.
  • Het omgaan met recente ontwikkelingen in de gemeente, zoals bijvoorbeeld de druk om steeds meer meergezinswoningen te voorzien, de afname van het voorzieningenapparaat (waaronder horeca), de verschuiving van het winkelgebeuren naar de Hoogstraat en Wielsbekestraat, en de groei van de gemeente in vorm van het aantal woongelegenheden. De meeste van deze tendensen doen zich niet enkel in Oostrozebeke voor, maar duiken ook op in andere gemeenten, waardoor ze aangeduid worden als “de dorpenproblematiek”.
  • Het bepalen van een uniforme ruimtelijke visie voor in de eerste plaats het centrum van de gemeente. Deze visie zal vastgelegd worden in een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Kernversterking”, dat de bestaande verkavelingen, bijzondere plannen van aanleg en ruimtelijke uitvoeringsplannen zal vervangen en op die manier ook tot een vereenvoudiging van de vergunningsverlening zal leiden.

Het masterplan Dorpskernvernieuwing Oostrozebeke werd goedgekeurd door de gemeenteraad in de zitting van 11 juni 2019. In een volgende stap zal het dienen als basis voor de gelijktijdige opmaak van het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Kernversterking” en de gemeentelijke stedenbouwkundige verordening “Omgeving”, die respectievelijk voor het centrum en voor de volledige gemeente het masterplan verder zullen uitwerken en juridisch zullen verankeren. Om het masterplan verder te duiden, wordt nog een infomarkt georganiseerd voor alle inwoners van Oostrozebeke.

Omdat de opmaak van een ruimtelijk uitvoeringsplan en een stedenbouwkundige verordening enige tijd in beslag neemt, is het belangrijk om de visie en de doelstellingen van het masterplan te vrijwaren en ze te beschermen tegen uitholling door ontwikkelingen die zich intussen kunnen voltrekken. Daarom heeft de gemeenteraad besloten om:

  • Het masterplan expliciet aan te duiden als een beleidsmatig gewenste ontwikkeling. Dit houdt dit in dat het masterplan meegenomen kan worden bij de beoordeling van een omgevingsvergunningsaanvraag. Op specifieke locaties waar al een wettelijk omschreven ruimtelijk kader in voege is (een bestaand ruimtelijk uitvoeringsplan, een bijzonder plan van aanleg, een verkaveling), kan het masterplan op deze manier doorwerken bij de beoordeling van bepaalde afwijkingen, of meer algemeen in gevallen waar een toets aan de goede ruimtelijke ordening noodzakelijk is. Op plaatsen waar enkel het gewestplan van toepassing is, kan het masterplan dan weer een wegingsfactor worden naast de vergunde toestand van de directe of eventueel wijdere omgeving.
  • Een bouwpauze voor meergezinswoningen in te lassen, dit onder volgende voorwaarden:
    • De term “meergezinswoning” wordt opgevat in de meest algemene zin van het woord (waaronder elke vorm van gestapeld wonen), maar omvat niet het zorgwonen, zoals gedefinieerd in art. 4.1.1. 18° de Vlaamse codex ruimtelijke ordening.
    • De term “meergezinswoning” heeft eveneens betrekking op de combinatie van een woon- en een andere functie, zo deze andere functie niet vrijgesteld is omdat ze voldoet aan de voorwaarden van artikel 2 § 3 van het besluit van de Vlaamse regering van 14 april 2000 tot bepaling van de vergunningsplichtige functiewijzigingen, het laatst gewijzigd bij besluit van 28 september 2018 tot wijziging van diverse besluiten inzake ruimtelijke ordening, ruimtelijke veiligheidsrapportage en milieueffectrapportage. Zaken als handels- of dienstenruimtes die als bijkomende hoofdbestemming naast het wonen in een gebouw ondergebracht worden (meestal op het gelijkvoers) worden immers zodanig ontworpen dat ze gemakkelijk kunnen omgevormd worden tot wooneenheid.
    • De bouwpauze gaat in bij de bekendmaking van de opdracht tot opmaak van een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Kernversterking” en een stedenbouwkundige verordening “Omgeving”, en eindigt met de inwerkingtreding van voornoemd ruimtelijk uitvoeringsplan en verordening. Er wordt geen overgangsmaatregel voorzien.
    • Net zoals het masterplan als beleidsmatig gewenste ontwikkeling is de bouwpauze voor meergezinswoningen enkel van toepassing binnen de opportuniteitstoets, en doet ze dus niets af van de rechtszekerheid vervat in de bestaande ruimtelijke uitvoeringsplannen of het bestaand bijzonder plan van aanleg, tenzij voor die gevallen (waaronder de beoordeling van afwijkingen) waarbij een toetsing aan de goede ruimtelijke ordening noodzakelijk is.
    • De bouwpauze is van toepassing op de hele gemeente.

Gezien de bekendmaking van de opdracht tot opmaak van een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Kernversterking” en een stedenbouwkundige verordening “Omgeving” gebeurde op 29 mei 2019 is bovenstaande effectief in voege getreden vanaf de goedkeuringsdatum van het masterplan door de gemeenteraad (met name op 11 juni 2019).